Gdy dziecko skarży się na ból brzucha, rodzic od razu rozważa w głowie dziesiątki scenariuszy. Zatrucie, kolka, grypa jelitowa, obstrukcja, wzdęcia, stres, a może coś poważniejszego? Trudno to ocenić na podstawie samych objawów czy obserwacji pociechy, dlatego zawsze lepiej skonsultować się z lekarzem. Być może potrzebne będą dodatkowe badania w celu rozszerzenia diagnostyki, być może leki, które przyniosą ulgę.
Niepokojące objawy – gdy dziecko boli brzuch
Czasem nawet dorosłym trudno jest rozróżnić rodzaje bólów brzucha. A tych jest całe mnóstwo. Nic dziwnego, że również dzieci, zwłaszcza najmłodsze nie potrafią rozróżnić kolki od zaparcia i na wszystkie bolesne dolegliwości w okolicach brzucha mówią po prostu „tu mnie boli”. Próba zdefiniowania, czy ból jest pulsujący, ostry, kłujący, tępy, czy pojawił się po czy przed jedzeniem, czy był reakcją na stres jest niezwykle trudna. To właśnie zadanie lekarza, aby rozpoznać problem, szczególnie jeśli jest nawracający i dokuczliwy, a rodzic widzi, że dziecko ewidentnie męczą brzuszkowe dolegliwości.
Rozpoznanie rodzaju bólu
Bardzo ważne jest rozpoznanie przyczyny bólu brzucha – tylko w ten sposób można ustalić, co wywołuje dolegliwości i zaplanować sposób ich zwalczania. Prawidłowa diagnostyka jest niesłychanie istotna. Określenie, czy ból brzucha spowodowany jest trudnym sprawdzianem w szkole, czy stanem zapalnym umożliwia dalsze leczenie – psychologiczne, farmakologiczne lub inne.
Sam ból brzucha jest trudny do zdiagnozowania, ale rodziców powinny zaniepokoić towarzyszące mu symptomy:
· stan podgorączkowy lub gorączka,
· zaparcia, biegunki,
· krew w stolcu,
· bóle mięśni i stawów,
· zmiany w okolicach odbytu,
· wypukłości na brzuchu,
· apatia i zmęczenie,
· wymioty i mdłości.
Szczególnie alarmujący jest ból brzucha zlokalizowany w prawej części brzucha u góry lub na dole, który dodatkowo promieniuje do pleców. Gdy dziecko wręcz zwija się z bólu może to świadczyć nawet o zapaleniu wyrostka robaczkowego i wymaga natychmiastowej reakcji. Jeżeli stan nie jest zaostrzony, można umówić i oczekiwać na wizytę u lekarza pierwszego kontaktu lub gastrologa.
Przyczyny bólu brzucha
Ból brzucha może być efektem stresu i innych zaburzeń na tle psychologicznym, jak również oznaką choroby. Często pojawia się w odpowiedzi na spożyte pokarmy – wzdymające lub powodujące alergie. Rozróżnienie, czy w tym przypadku chodzi o nietolerancję którychś produktów spożywczych, infekcję żołądkową czy stres należy zostawić ostatecznie specjaliście. Do poważniejszych przyczyn bólu brzucha zalicza się zapalenie wyrostka robaczkowego, kamicę nerkową, nowotwór, wodonercze, zapalenie nerek, zapalenie trzustki, wgłobienie i niedrożność jelit.
Rola rodzica w leczeniu bólu brzucha
Choć postawienie ostateczne diagnozy i zaplanowanie leczenia należy pozostawić specjaliście, to jednak obserwacje rodzica dotyczące częstotliwości i natężenia bólu są nieocenionym elementem wywiadu i diagnostyki małego pacjenta. Czasem wymaga ona rozszerzenia o dodatkowe badania np. USG.
Mama i tata mogą też pomóc dziecku skarżącemu się na ból brzucha. Gdy wiedzą, że to efekt kolki, stresu czy mniej poważnego zaburzenia, zaleca się nawadnianie, podawanie herbat miętowych, masaż brzuszka wraz z ciepłymi okładami.