Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa (GERD) u dzieci to coraz częstszy problem diagnostyczny w gabinetach gastrologów dziecięcych. Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że nawracające ulewania, kaszel nocny czy niechęć do jedzenia mogą być objawami refluksu żołądkowo-przełykowego. Jak rozpoznać refluks u dziecka? Jakie badania są konieczne? Jak wygląda leczenie i czy dieta ma wpływ na objawy? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym poradniku.

Co to jest refluks żołądkowo-przełykowy u dzieci?

Refluks żołądkowo-przełykowy to stan, w którym treść żołądkowa cofa się do przełyku, powodując podrażnienie jego błony śluzowej. U niemowląt jest to zjawisko fizjologiczne, ponieważ ich dolny zwieracz przełyku jest jeszcze niedojrzały. Jednak gdy objawy refluksu utrzymują się dłużej, mogą prowadzić do rozwoju choroby refluksowej (GERD), która wymaga leczenia.

Przyczyny refluksu u dzieci

Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa u dzieci może mieć wiele przyczyn, w tym:

• Niedojrzałość układu pokarmowego – szczególnie u wcześniaków i niemowląt.
• Osłabienie dolnego zwieracza przełyku – umożliwia cofanie się treści żołądkowej.
• Nieprawidłowa dieta – spożywanie dużej ilości tłustych, kwaśnych i słodkich produktów może nasilać objawy.
• Nietolerancje pokarmowe – np. nietolerancja laktozy lub alergia na białko mleka krowiego mogą powodować refluks.
• Otyłość – nadmierna masa ciała zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej i sprzyja refluksowi.
• Nieprawidłowa pozycja podczas karmienia i snu – leżenie na płasko sprzyja cofaniu się treści pokarmowej.

Objawy choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej u dzieci

Objawy refluksu mogą być różne w zależności od wieku dziecka. Warto zwrócić uwagę na:

Objawy refluksu u niemowląt:

• Częste ulewania i wymioty,
• Niepokój podczas karmienia,
• Krztuszenie się,
• Odgięciowa postawa ciała,
• Nocne przebudzenia i płacz,
• Słaby przyrost masy ciała.

Objawy refluksu u starszych dzieci:

• Zgaga i uczucie pieczenia za mostkiem,
• Przewlekły kaszel, zwłaszcza nocny,
• Chrypka i częste zapalenie krtani,
• Ból brzucha w górnej części nadbrzusza,
• Niechęć do jedzenia,
• Problemy z połykaniem.

Diagnostyka refluksu u dzieci

Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko ma refluks żołądkowo-przełykowy, warto udać się do gastrologa dziecięcego. Podstawowe badania diagnostyczne to:

• USG jamy brzusznej – pozwala wykluczyć inne przyczyny dolegliwości.
• pH-metria przełyku – ocenia stopień cofania się treści żołądkowej.
• Endoskopia (gastroskopia) – pozwala ocenić stan błony śluzowej przełyku i wykryć ewentualne powikłania.
• Testy alergiczne i badania krwi – pomocne w diagnostyce alergii pokarmowych.

Jak leczyć refluks u dzieci - Krok po kroku

Leczenie choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej zależy od nasilenia objawów. W łagodnych przypadkach można zastosować modyfikację stylu życia i diety, natomiast w cięższych konieczna może być farmakoterapia.

1. Zmiana nawyków żywieniowych i stylu życia:

• Unikanie obfitych posiłków – lepiej podawać mniejsze porcje, ale częściej.
• Unikanie produktów nasilających refluks – czekolada, cytrusy, napoje gazowane, tłuste potrawy.
• Karmienie w pozycji półsiedzącej – zapobiega cofaniu się treści pokarmowej.
• Unikanie kładzenia dziecka zaraz po posiłku – warto poczekać co najmniej 30 minut.
• Podniesienie zagłówka łóżeczka – u starszych dzieci może pomóc w łagodzeniu objawów nocnych

2. Leczenie farmakologiczne:

Jeśli zmiana stylu życia nie przynosi poprawy, lekarz może zalecić:

• Leki zobojętniające kwas żołądkowy - alginiany,
• Inhibitory pompy protonowej (IPP) – omeprazol, pantoprazol,
• Leki prokinetyczne – wspomagające pracę przewodu pokarmowego.

3. Leczenie chirurgiczne:

W bardzo ciężkich przypadkach refluksu, który nie reaguje na leczenie farmakologiczne, może być konieczna fundoplikacja, czyli zabieg wzmacniający dolny zwieracz przełyku.

Powikłania nieleczonego refluksu

Nieodpowiednio leczona choroba refluksowa może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:

• Nadżerki i wrzody przełyku,
• Zwężenie przełyku,
• Przewlekłe zapalenie krtani i gardła,
• Astma refluksowa,
• Przełyk Barretta - stan przedrakowy.

Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa u dzieci to poważny problem, który wymaga szybkiej diagnostyki i odpowiedniego leczenia. Jeśli Twoje dziecko często ulewa, ma przewlekły kaszel lub skarży się na ból brzucha po jedzeniu, warto skonsultować się z gastrologiem dziecięcym. Wczesna interwencja może zapobiec poważnym powikłaniom i poprawić komfort życia małego pacjenta.
Jeśli szukasz specjalisty w leczeniu refluksu u dzieci, skontaktuj się z Medic Park w Płocku. Pamiętaj, że zdrowie Twojego dziecka jest najważniejsze!