Czym są choroby przenoszone drogą płciową?

Choroby przenoszone drogą płciową, znane także jako infekcje przenoszone drogą płciową, to zakażenia wywoływane przez bakterie, wirusy, grzyby i pasożyty. Mogą być przekazywane podczas kontaktów seksualnych waginalnych, analnych i oralnych, a niektóre z nich również przez kontakt ze skórą, błonami śluzowymi czy krwią. Wiele chorób wenerycznych przez długi czas nie daje żadnych objawów, co utrudnia ich wykrycie i zwiększa ryzyko nieświadomego zakażenia partnerów.

Lista chorób przenoszonych drogą płciową

1. Kiła

Kiła to poważna choroba bakteryjna rozwijająca się w kilku etapach. Pierwszym objawem jest bezbolesne owrzodzenie - wrzód twardy, które pojawia się w miejscu zakażenia – może to być okolica narządów płciowych, odbytu lub jamy ustnej. Po kilku tygodniach owrzodzenie zanika, ale choroba przechodzi w fazę wtórną, powodując wysypkę na dłoniach i stopach, powiększenie węzłów chłonnych oraz objawy grypopodobne. Nieleczona kiła w późniejszych stadiach prowadzi do poważnych uszkodzeń układu nerwowego, serca i innych narządów.

2. Rzeżączka

Rzeżączka to bakteryjna infekcja atakująca błony śluzowe układu moczowo-płciowego, odbytu i gardła. U mężczyzn najczęściej powoduje ropny wyciek z cewki moczowej oraz ból i pieczenie przy oddawaniu moczu. U kobiet infekcja często przebiega bezobjawowo, ale może wywoływać upławy, ból w podbrzuszu i krwawienia międzymiesiączkowe. Nieleczenie rzeżączki może prowadzić do zapalenia narządów miednicy mniejszej i poważnych problemów z płodnością.

3. Chlamydioza

Chlamydioza to jedna z najczęstszych chorób wenerycznych, często rozwijająca się bezobjawowo. U kobiet może powodować ból podczas stosunku, nietypowe upławy i pieczenie przy oddawaniu moczu. U mężczyzn objawia się zapaleniem cewki moczowej, bólem jąder i wydzieliną z cewki moczowej. Nieleczona infekcja może prowadzić do niepłodności oraz przewlekłych stanów zapalnych narządów rodnych.

4. Wirus HPV - brodawczak ludzki

HPV to wirus, który może powodować zmiany skórne w okolicy narządów płciowych, odbytu oraz jamy ustnej. Niektóre typy HPV wywołują kłykciny kończyste - brodawki narządów płciowych, natomiast inne mogą prowadzić do zmian nowotworowych, np. raka szyjki macicy, prącia czy gardła. Większość zakażeń HPV przebiega bezobjawowo, dlatego regularne badania cytologiczne i testy DNA HPV są kluczowe w profilaktyce.

5. Opryszczka narządów płciowych

Opryszczka narządów płciowych to infekcja wirusowa powodująca bolesne pęcherzyki w okolicach intymnych, które po pęknięciu pozostawiają nadżerki i owrzodzenia. Pierwszy epizod choroby bywa najbardziej uciążliwy i może towarzyszyć mu gorączka oraz bóle mięśni. Wirus opryszczki pozostaje w organizmie na całe życie, powodując nawroty infekcji w okresach osłabionej odporności.

6. Rzęsistkowica

Rzęsistkowica to infekcja pasożytnicza częściej diagnozowana u kobiet. Objawia się intensywnym świądem, pieczeniem, obfitymi, pienistymi upławami o nieprzyjemnym zapachu. U mężczyzn często przebiega bezobjawowo, ale może powodować lekkie podrażnienie cewki moczowej i dyskomfort przy oddawaniu moczu.

7. HIV i AIDS

HIV to wirus osłabiający układ odpornościowy, prowadzący do AIDS – zespołu nabytego niedoboru odporności. Pierwsze objawy HIV przypominają grypę: gorączka, powiększone węzły chłonne, bóle mięśni i ogólne osłabienie. Po kilku latach mogą pojawić się częste infekcje, spadek masy ciała, nocne poty oraz inne objawy wskazujące na osłabienie odporności organizmu.

Co zrobić, aby sprawdzić, czy nie masz choroby wenerycznej?

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów lub ryzykownego kontaktu seksualnego zaleca się jak najszybsze wykonanie badań diagnostycznych. Choroby weneryczne mogą przebiegać bezobjawowo, dlatego regularne badania są kluczowe w ich wykrywaniu i profilaktyce.

Badania diagnostyczne : 

• Testy PCR – wykrywają DNA patogenów w wymazach z cewki moczowej, pochwy, odbytu lub gardła.
• Badania serologiczne (badania krwi) – wykrywają przeciwciała przeciwko kiły, HIV, WZW B i C. 
• Badania mikrobiologiczne – analiza próbek moczu i wydzieliny w kierunku bakterii i pasożytów.
• Kolposkopia – dla kobiet w celu wykrycia zmian HPV na szyjce macicy.

Jak zapobiegać chorobom wenerycznym?

• Stosowanie prezerwatyw – znacząco zmniejsza ryzyko infekcji.
• Szczepienia na HPV i WZW B – skuteczna profilaktyka przed nowotworami i zakażeniami wątroby.
• Regularne badania u wenerologa – kluczowe dla osób aktywnych seksualnie.
• Unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych – zmniejsza ryzyko infekcji.
• Higiena intymna – odpowiednia pielęgnacja narządów płciowych chroni przed niektórymi zakażeniami.

Kiedy udać się do wenerologa?

Wizyta u wenerologa jest zalecana nie tylko w przypadku wystąpienia objawów, ale także jako element profilaktyki zdrowia intymnego. Choroby weneryczne często rozwijają się bezobjawowo, a nieleczone mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak niepłodność, przewlekłe stany zapalne czy nowotwory. Regularne badania pozwalają na szybkie wykrycie ewentualnych infekcji i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Z wenerologiem warto skonsultować się w następujących przypadkach :

• W przypadku wystąpienia objawów takich jak nietypowe upławy, pieczenie przy oddawaniu moczu, owrzodzenia w okolicach intymnych, bóle podbrzusza, powiększone węzły chłonne czy wysypka na dłoniach i stopach.
• Po ryzykownym kontakcie seksualnym, zwłaszcza bez zabezpieczenia, nawet jeśli nie występują żadne objawy.
• Przed rozpoczęciem nowej relacji seksualnej – w trosce o zdrowie własne i partnera.
• W przypadku wystąpienia zmian skórnych w okolicach intymnych, brodawek, pęcherzyków, nadżerek lub innych nietypowych objawów, które mogą wskazywać na infekcję wirusową lub bakteryjną.

Choroby przenoszone drogą płciową mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne, ale wczesne wykrycie i leczenie mogą zapobiec powikłaniom. Regularne badania, stosowanie zabezpieczeń i profilaktyka są kluczowe dla zdrowia intymnego. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub zauważysz objawy, skontaktuj się z wenerologiem i wykonaj odpowiednie badania.