Poradnia neurologiczna

Czym jest badanie EEG głowy?

EEG, czyli elektroencefalografia, to badanie, które nie wymaga ingerencji, a jego celem jest zarejestrowanie bioelektrycznych aktywności mózgu. Elektrody umieszczone na głowie analizują sygnały wydobywane z aktywności neuronów, co umożliwia bieżącą ocenę funkcjonowania centralnego układu nerwowego.

Od wielu lat elektroencefalografia jest uznawana za jedno z kluczowych narzędzi diagnostycznych w neurologii, szczególnie pomocnych w identyfikacji zaburzeń napadowych, monitorowaniu terapii oraz analizie aktywności mózgu zarówno u dzieci, jak i dorosłych. To badanie jest całkowicie bezbolesne, bezpieczne i można je powtarzać wielokrotnie.

Co może wykazać Badanie EEG głowy?

EEG pozwala na identyfikację nieprawidłowości w działalności mózgu, które mogą być niewidoczne w takich technikach obrazowania jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa. Może zidentyfikować na przykład:

• napady charakterystyczne dla epilepsji,
• problemy ze snem oraz stanem czuwania,
• lokalne lub ogólne zaburzenia funkcji mózgu,
• niedoskonałości wynikające z urazów czaszkowych, udarów lub infekcji układu nerwowego,
• zmiany towarzyszące omdleniom oraz utracie przytomności,
• zaburzenia aktywności mózgu w kontekście problemów metabolicznych,
• reakcję mózgu na różne bodźce, jak na przykład hiperwentylację czy fotostymulację.

To jedno z nielicznych badań, które umożliwia ocenę dynamiki działania mózgu - stanu jego funkcjonowania, nie tylko obrazu.

Wskazania do badania EEG głowy

Badanie zaleca się u dzieci oraz dorosłych w różnych okolicznościach, takich jak:

• powracające bóle głowy oraz zawroty głowy,
• omdlenia i utraty świadomości,
• podejrzenia padaczki lub napadów nieświadomości,
• trudności w pamięci, skupieniu oraz innych funkcjach poznawczych,
• problemami ze snem (bezdech senny, parasomnie, zakłócenia w cyklu snu),
• konsekwencje urazów głowy lub udarów mózgu,
• syndromy otępienne,
• różnicowej diagnostyki epizodów o niewyraźnym charakterze (niespodziewane „przerwy”, upadki, drżenia, tiki),
• monitorowanie leczenia chorób neurologicznych

Jak wygląda badanie EEG głowy?

Procedura jest całkowicie bezbolesna i zazwyczaj trwa:

• EEG w czuwaniu - około 30 minut,
• EEG w czasie snu - mniej więcej 90 minut.

W trakcie badania pacjent znajduje się w wygodnej pozycji, leżącej lub siedzącej. Technicy EEG przymocowują do głowy pacjenta kilka elektrod, które są osadzone w przewodzącym żelu. Następnie rejestrowana jest aktywność mózgowa w okresie:

• spokojnego czuwania,
• głębokiego oddychania (hiperwentylacji),
• fotostymulacji (migające światło),
• dla EEG wykonywanego w czasie snu - także podczas snu naturalnego.

Cały przebieg jest komfortowy, nie wiąże się z bólem ani efektami ubocznymi. Po zakończeniu badania pacjent wraca do swoich codziennych zajęć.

Jak przygotować się do badania EEG głowy?

Przygotowanie do badania EEG  czuwaniu:

• Skóra głowy powinna być czysta oraz sucha.
• W dniu wykonywania badania należy unikać stosowania jakichkolwiek kremów, olejów, balsamów, pianek i żeli.
• Przed badaniem powinno się zjeść lekką przekąskę - nie przystępować do badania na pusty żołądek.
• Warto być wypoczętym i niewyziębionym 
• Leki należy zażywać zgodnie z zaleceniami lekarza - nie przerywać ich stosowania samodzielnie.

Przygotowanie do EEG w śnie:

Aby ułatwić zasypianie w trakcie badania, trzeba ograniczyć czas snu poprzedniego wieczoru:

• dorośli: zazwyczaj 3 do 5 godzin snu,
• dzieci: należy obudzić dziecko wcześniej niż zwykle.

Dodatkowe wskazówki

• Włosy powinny być umyte, bez żeli, lakierów lub olejków.
• W dniu badania nie można pić: napojów energetycznych, mocnej kawy oraz intensywnej herbaty.
• Dzieci mogą zabrać ulubioną poduszkę lub koc, aby łatwiej zasnąć, aczkolwiek placówka również je zapewnia.
• W przypadku stosowania leków mających wpływ na senność, należy kierować się zaleceniami lekarza.

Interpretacja badania EEG głowy

Analizę badania EEG przeprowadza neurolog, oceniając:

• rodzaj oraz rytm fal w mózgu,
• reakcje mózgu na różne bodźce,
• obecność epizodów napadowych,
• możliwe asymetrie oraz nieprawidłowości w zapisie.

Wynik EEG niekoniecznie wskazuje na obecność choroby - nawet w przypadku padaczki, zapis może być czasem normalny. Dlatego też interpretacja zawsze jest dokonywana w kontekście wywiadu, objawów oraz innych testów.

Badanie EEG głowy dla dzieci

Dzieci stanowią jedną z najczęściej spotykanych grup pacjentów kierowanych na badanie EEG, ponieważ:

• układ nerwowy przechodzi intensywny proces dojrzewania,
• symptomy neurologiczne mogą być trudne do zdefiniowania,
• wiele problemów zdrowotnych ujawnia się w okresie rozwoju.

Do wskazań wykonania EEG u dzieci należą m. in. :

• epizody nieświadomości, drgania, "nagle zniknięcia",
• tiki i zaburzenia w zachowaniu,
• bóle głowy oraz omdlenia,
• trudności w nauce i problemy z koncentracją,
• zaburzenia związane ze snem.

W naszej placówce badanie odbywa się w atmosferze sprzyjającej najmłodszym pacjentom. Dziecko ma możliwość przyniesienia ulubionej zabawki, kocyka lub poduszki, zwłaszcza podczas EEG wykonywanego w trakcie snu.

Źródła i rekomendacje naukowe

• Opis podstawowych wymagań technicznych EEG - https://www.acns.org/UserFiles/file/Guideline1-MinimumTechnicalRequirementsforPerofrmingClinicalEEG_v1.pdf?utm_source
• Wskazówki jak raportować wyniki - https://www.acns.org/UserFiles/file/EEGGuideline7_finalA4416clean_v1.pdf?utm_source
• Wspólne wytyczne dotyczące standardów dla EEG rutynowego i EEG w śnie - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36762397/